Ilm dargohi sifatida uzoq va yorqin taraqqiyot yo’lini bosib o’tdi.
Joriy yil Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti tashkil etilganiga 90 yil to’ldi. Ilk bor 1931-yil O’rta Osiyo moliya-iqtisod instituti nomi ostida o’z faoliyatini boshlagan bo’lsa, mana qariyb bir asr bo’libdiki, hanuz mamlakatimiz taraqqiyoti yo’lida xizmat qiladigan yetuk kadrlarni etishtirib berishdan to’xtagani yo’q. Bugun ushbu oliy o’quv yurti tantanali yubileyini keng nishonlamoqda.
Toshkent davlat iqtisodiyot universitetining rivojlanish tarixiga nazar solar ekanmiz, universitet bugungi kungacha bo’lgan vaqt mobaynida o’zida juda katta o’zgarishlarni boshidan o’tkazdi. 1963—1991-yillarda Toshkent xalq xo’jaligi instituti nomi bilan tanilgan va 1991-yil 19-iyundan boshlab iqtisodiyot univesiteti maqomiga ega bo’ldi.
Universitetimizda bugungi kunda 512 nafar professor-o’qituvchilar ta’lim beradi. SHundan 54 nafari fan doktori bo’lsa, 153 nafarini fan nomzodlari va PhD darajasiga ega pedagog-xodimlar tashkil etadi. TDIUning sobiq bitiruvchilari orasida amalda yuqori tashkilotlarda nufuzli lavozimlarda faoliyat yuritib kelayotgan bir qator vazirlar, qo’mita raislari, viloyat hokimlari va chet elda faoliyat olib borayotgan professor olimlarni faxrlanib yodga olsak, arziydi.
Ta’lim dargohida jami 18 nafar professor ustozlar rektorlik vazifasida faoliyat olib borishgan va I.U.Xalikov (1931-1934y.) ilk rektorlik vazifasida ishlagan bo’lsa, amalda t.f.d., prof. K.A.SHaripov universitetimizda talabalar uchun ko’plab imkoniyatlar yaratib berish, ularni har tomonlama qo’llab-quvvatlash bilan birgalikda ichki ta’lim tizimida islohotlarni amalga oshirib kelmoqda. Bizlarga qarata: “Albatta, bizning talabalarimiz dunyo talabalari bilan bellasha oladi”, deya ishonch bildirganlari fikrimning isboti desam mubolag’a bo’lmaydi.
Toshkent davlat iqtisodiyot universitetining mamlakatimiz va jahon hamjamiyatidagi o’rniga alohida ahamiyat beradigan bo’lsak, 90 yillik katta tajribasi, ta’lim berish metodikasi va o’ziga xos an’anaviy ilm dargohi sifatida uzoq va yorqin taraqqiyot yo’lini bosib o’tdi. Uning munosib e’tirof etilishi, o’z o’rnida, talabalarimizning butun dunyoda har tomonlama yutuqlarga sazovor bo’layotganligi bilan ham alohida baholanadi. Negaki, bu barcha davomli erishib kelayotgan muvaffaqiyatlarimiz Prezidentimiz tomonidan amalga oshirilayotgan sa’y-harakatlar, ulkan tub burilish yasagan yangicha yondashuvlar, demokratik jamiyat infratuzilmasining rivoji va ayniqsa, ta’limga qaratilayotgan yuksak e’tibor natijasidir desam, mubolag’a bo’lmaydi.
Bugungi kunda universitetda dunyoning turli mamlakatlaridan talabalar kelib tahsil olishmoqda. Ayni kunda 5 ta fakultet tashkil etilgan bo’lib, ular: Iqtisodiyot fakul`teti, Moliya va buxgalteriya hisobi fakulteti, Korporativ boshqaruv fakul`teti, Xalqaro turizm va Raqamli iqtisodiyot fakultetlaridan iborat. Shu bilan birgalikda, 9 ta qo’shma ta’lim dasturi, magistratura va sirtqi ta’limda jami 15 487 nafar talaba tahsil olmoqda.
Universitetimiz bilan hamkorlik qilib kelayotgan qator xalqaro oliy ta’lim muassasalari rektorlari ham katta tantana munosabati bilan samimiy tilaklarini yo’llashdi. Jumladan, Ural davlat iqtisodiyot universiteti rektori YAkov Silin, Indoneziyaning UNWAHAS universiteti rektori Mudzakir Ali, Ufa davlat neft`-texnika universiteti rektori Oleg Baulin, Malaya universiteti rektori Moxd Xamdi abd Shukur, Avstriya Krems amaliy fanlar universiteti rektori Heniz Boer, M.Rizkulbekov nomidagi Qirg’iziston iqtisodiyot universiteti rektori Almaz Kadirovlar mazkur yubiley munosabati bilan oliy ta’lim sohasida ilmiy aloqalarni jadallashtirib, hamkorlik istiqbollarini yanada mustahkamlash asnosida ulkan muvaffaqiyatlar tilab qolishdi. Bu, albatta, bardavom hamkorlik hamda bizga berilgan yuksak e’tirof desak, mubolag’a bo’lmaydi.
Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti Vasiylik kengashining 2020-yil 18-dekabrdagi 6-sonli bayonnomasida aks etgan chora-tadbirlar yo’l xaritasiga muvofiq, 2021-yil 26-noyabrda universitet 90 yilligini shonli nishonlashga bag’ishlangan “Yangi O’zbekiston iqtisodiyotini rivojlantirishning ilmiy-innovatsion yo’nalishlari” mavzusida xalqaro ilmiy-amaliy anjuman tashkil etildi. Konferentsiyada O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi deputatlari, O’zbekiston Respublikasi hukumati va vazirliklari vakillari, iqtisodiyot yo’nalishidagi vazirliklar, iqtisodiy yo’nalishdagi xorijiy va mahalliy oliy o’quv yurtlari olimlari hamda ommaviy axborot vositalari vakillari ishtirok etdilar. Ilmiy ma’ruza tarzida o’tkazilgan tadbirda konferentsiya ishtirokchilari tomonidan Yangi O’zbekiston iqtisodiyotini rivojlantirishning ilmiy-innovatsion yo’nalishlari; Fransiyaning turizm sohasidagi tajribasi va uni O’zbekistonga tatbiq etish yo’llari; Aholini tadbirkorlik faoliyatiga jalb qilish va yoshlar tadbirkorligini rivojlantirish; Universitetlar innovatsiyalari va texnologiyalari transferining katalizatorlari sifatida namoyon bo’lishi; Markaziy bankning raqamli valyutadagi innovatsiya va xalqaro ittifoqlar platforma infratuzilmasini kengaytirish masalalari kabi dolzarb mavzular keng muhokama qilindi.
Bundan tashqari ushbu konferetsiyada xalqaro va mahalliy ekspertlar, Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti hamda boshqa oliy o’quv yurtlari va ilmiy tadqiqot markazlari olimlari tomonidan amalga oshirilgan ilmiy tadqiqotlari natijasida shakllangan taklif va tavsiyalar keng muhokama qilindi.
Tadbir ishtirokchilari tomonidan jami 20 dan ziyod ma’ruza va chiqishlar qilinib, xalqaro tashkilotlar vakillari va respublika iqtisodiyot sektoridagi mutaxassislari, oliy o’quv yurtlari professor-o’qituvchilari va izlanuvchilari o’z fikrlari bilan o’rtoqlashishdi. Muloqot natijasida konferentsiya kun tartibidagi masala yuzasidan aniq takliflar ishlab chiqilib, tegishli vazirliklar va tashkilotlarga kiritilishi hamda amaliyotga joriy qilinishi belgilab olindi.
2013-yildan boshlab hozirgi kunda qadar Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti huzurida “O’zbekiston iqtisodiyoti rivojlanishining ilmiy asoslari va muammolari” ilmiy tadqiqot markazi faoliyat yuritib kelyapti. Ustozim, universitet prorektori, markaz direktori, professor Muxiddin Kalonov faoliyatining ilk kunidan boshlab, oz fursat ichida iqtisodiyotimizni jadal rivojlantirish hamda mamlakatimizda ijobiy o’zgarishlarga sabab bo’ladigan o’zgacha yondashuvlarni amalga oshirib kelmoqda va bu islohotlarning amaldagi ijrosi yaqqol dalildir. Qolaversa, o’z sohasining etuk mutaxassisi, kuchli tajribali olim, xalqaro ekspert, shu bilan birga, jonkuyar rahbar desak, ayni haqiqatdir. Bunday oliyjanob insonga shogird bo’lganim, bu men uchun katta baxt deb hisoblayman.
Qisqacha aytganda, Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti “Yangi O’zbekiston taraqqiyot strategiyasi” sari ildam qadam qo’ymoqda. Negaki, univesitetimizda bo’layotgan o’zgarishlar ijobiy baholanmoqda. Bu yil universitetimiz QS reytingiga 4 ta yo’nalish bo’yicha ro’yxatga kirdi. Sentyabr oyida universitetlarning reyting bo’yicha Londonda bo’lib o’tgan yig’ilishida O’zbekiston universitetlaridan 10 tasi reportyor sifatida qayd etib o’tildi va bizning Toshkent davlat iqtisodiyot universitetimiz ham aynan mana shu oliy ta’lim muassasalari jumlasiga kirishi biz uchun katta yutuq bo’ldi. Top 100 talikka kirgan universitetlar bilan o’quv-ilmiy aloqalarni amalga oshirish bo’yicha keskin harakatlar amalga oshirilmoqda.
TDIUning 90 yilligi keng nishonlanayotgan shu kunlarda yana bir quvonarli xushxabar yangradi. Hammamiz uchun qadrli va aziz bo’lgan ustozimiz, akademik Qalandar Abdurahmonovning “Upravlenie chelovecheskimi resursami organizatsii” kitobi Xalqaro kitoblar ko’rgazmasida munosib o’rin egalladi. Ustoz olim ushbu kitob uchun Buyuk Britaniya hamda Rossiya Federaiyasining yuksak mukofoti — Oltin orden va Kitoblar ko’rgazmasi Oliy darajadagi laureati bo’ldi.
Yaqinda 25, 26, 27-noyabr kunlari mamlakatimiz miqyosida universitetimiz o’zining shonli 90 yillik yubileyini keng qamrovli nishonladi. YUbiley universitetimiz barcha xodimlari va talabalar ishtirokida ko’tarinki ruhda tashkil etildi va ko’plab mehmonlar ishtirokida talabalar uchun turli xildagi innovatsion tadbirlar, zakovat intellektual shoulari, sport musobaqalari, kitobxonlik festivali ommaviy tashkil etildi. Qatnashchilar pul mukofotlari, esdalik sovg’alar va diplomlar bilan munosib taqdirlandilar. Dastur davomida so’zga chiqqan xorijlik mehmonlar bilan fikr almashinish jarayonida mahorat darslari amalga oshirildi hamda ular bizning oliy maskanimiz haqida iliq fikrlar bildirishdi. Shu bilan birga, O’zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta maxsus ta’lim vaziri Abduqodir Toshqulov ishtiroki davomida samimiy tabriklab, kelgusida kattadan-katta muvaffaqiyatlarga erishib, dunyo hamjamiyatida munosib o’rinlar egallashimizga ishonch bildirdi va Toshkent davlat iqtisodiyot universitetining bitiruvchilari faoliyat yuritayotganini hisobga olgan holda, universitetimizda Boshqaruv fakultetini ochish taklifini berib o’tdi. Bu universitetimiz bosib o’tgan 90 yillik ilm-fan yo’lining mahsulidir.
Shaxsan men ishtirokchi sifatida katta taassurotlarga ega bo’ldim. Uch kunlik bayram men uchun unutilmas jarayonlarga boy bo’ldi va ijobiy taassurotlar qoldirdi. Men ushbu oliy dargohida ta’lim olayotganimdan hamisha faxr hissini tuyaman va kelgusida TDIU butun dunyo tan oladigan kuchli kadrlarni etishtiradigan xalqaro miqyosidagi etakchi oliy ta’lim muassasalari safidan joy olishiga ishonch bildiraman. Zero, universitetimiz “O’zbekistonning Garvardi”, deya yuksak e’tirof etilishi bejizga emas.
Feruz HAKIMOV,
Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti
Moliya va buxgalteriya hisobi
fakulteti 2-bosqich talabasi
