O‘zbekiston Respublikasida aholisining istiqboldagi rivojlanishi, demografik dinamikalar va hududlar bo‘yicha aholi zichligining prognozini ilmiy asosda tahlil qilish davlat rejalashtiruvi va hududiy rivojlanish siyosatida muhim ahamiyat kasb etmoqda. Ana shunday dolzarb masalalardan kelib chiqib, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2020-yil 9-martdagi 133-sonli “Ilmiy-tadqiqot va innovatsion faoliyatni rivojlantirishning normativ-huquqiy bazasini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qaroriga muvofiq, respublikada muhim amaliy tadqiqotlar yo‘lga qo‘yilgan.
Shu jumladan, Oliy ta’lim, fan va innovatsion vazirligi huzuridagi Innovatsion rivojlanish agentligi tomonidan AL-8624042651-sonli “O‘zbekiston aholisi 2050-yilgacha prognozining GAT texnologiyasiga asoslangan xaritasini ishlab chiqish” mavzusidagi amaliy loyihasi amalga oshirilmoqda. Mazkur loyiha demografik prognozlash sohasida zamonaviy texnologiyalarni joriy etish, xususan, geografik axborot tizimlari (GAT) imkoniyatlaridan foydalangan holda prognoz xaritalarini ishlab chiqishni maqsad qilgan.
Ushbu ilmiy-amaliy loyihani amalga oshirishda Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti huzuridagi “O‘zbekiston iqtisodiyotini rivojlantirishning ilmiy asoslari va muammolari” ilmiy-tadqiqot markazi ijrochi tashkilot sifatida ishtirok etmoqda. Loyiha doirasida demografik o‘sish, hududlar bo‘yicha aholi sonining o‘zgarishi, urbanizatsiya jarayonlari va boshqa ijtimoiy-iktisodiy omillar chuqur o‘rganilib, 2050-yilgacha bo‘lgan davrga mo‘ljallangan prognoz xaritasi ishlab chiqildi.
Loyiha kalendar rejasi asosida ishlab chiqilgan ushbu prognoz xarita www.aholi2050.uz domeni orqali onlayn formatda keng jamoatchilik e’tiboriga taqdim etilmoqda. Sayt foydalanuvchilarga interaktiv vositalar orqali aholining o‘sish sur’atlari, geografik taqsimoti, demografik holati va istiqboldagi ko‘rsatkichlarni ko‘rib chiqish imkonini beradi. Xarita zamonaviy GAT texnologiyasi asosida yaratilgan bo‘lib, u foydalanuvchilar uchun qulay interfeysga ega va vizual tahlillarni tezkor olishga yordam beradi.
Onlayn platformada joylashtirilgan ma’lumotlar quyidagi yo‘nalishlar bo‘yicha amaliy ahamiyatga ega:
• davlat rejalashtiruvi va hududiy strategiyalarni ishlab chiqishda;
• ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish (maktablar, shifoxonalar, transport tarmoqlari) bo‘yicha qarorlar qabul qilishda;
• demografik tadqiqotlar, ilmiy ishlar va tahlillar uchun manba sifatida;
• investitsiya va biznes rejalashtiruvida aholining istiqboldagi o‘sishi va zichligi ko‘rsatkichlaridan foydalanishda.
Tahliliy xarita va undagi ma’lumotlar sohaga aloqador mutaxassislar, davlat tashkilotlari, tadqiqotchilar, talabalar va fuqarolik jamiyati vakillari uchun ochiq va foydalanishga tayyor. Ushbu platforma orqali aholining demografik o‘zgarishlari haqida batafsil va ishonchli ma’lumotlar olish, shuningdek, ularni turli strategik qarorlar qabul qilishda ishlatish imkoniyati yaratilgan.
Agar siz ham aholining istiqboldagi o‘sishi, urbanizatsiya jarayonlari va hududiy demografik o‘zgarishlar haqida chuqur ma’lumotga ega bo‘lishni istasangiz, www.aholi2050.uz saytiga tashrif buyuring.
